Դասախոսություն` Ցեղասպանության մասին


Հիւրերու շարքին էին Իսպանիայի մէջ Հայաստանի Հանրապետութեան դեսպան Խորէն Տէրտէրեանը եւ Մադրիդի հայ համայնքի ներկայացուցիչներ ու համալսարանի ուսանողներ:

Դասախօսներն էին՝ Անտոնիո Էլորզա՝ Մադրիդի Կոմպլուտենսէ Համալսարանի քաղաքագիտութեան դասախօս, Հոսէ Լուիս Օրելլա՝ Մադրիդի Սան Պաբլո Համալսարանի պատմագիտութեան դասախօս, գրող և լրագրող Հոսէ Անտոնիո Գուռիարան և Հայ Դատի Յանձնախումբի Կեդրոնական Վարչութեան անունով Մարիօ Նալբանտեան:

Անտոնիո Էլորզա նշեց որ Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման հարցը կը վերաբերի ոչ միայն հայերուն և թուրքերուն, այլ համընդհանուր մարդկութեան: Միջազգային ընտանիքը անհրաժեշտ ճնշումը չի գործադրեր, ըստ Էլորզայի ՝ Թուրքիան մղելու Ցեղասպանության ժխտման քարոզչութիւնը դադրեցնելու: Ուստի հարկավոր է շարունակել ճանաչման պայքարը քանի ան օգտակար պիտի ըլլայ ամբողջ մարդկութեան։

Հոսէ Լուիս Օրելլան՝ պատմելով որ շատերն Իսպանիայի մէջ անգամ անծանօթ են հայ ազգին՝ որ ունի երկար դարերու պատմութիւն և որու աւանդութիւններն ու մշակոյթը ունին հսկայական հարստութիւն, նշեց թէ հայ ազգը, յատկապէս որպէս մարտիրոսական ազգ, ստիպուած եղած է դարեր ի վեր գոյատեւել տարբեր թշնամիներու դէմ: Օրելլան ընդգծեց լրատուամիջոցներու պատասխանատուութեան կարևորութիւնը, մէկ կողմէ ծանօթացնելու հայկական իրականութիւնը և միւս կողմէ՝ տարածելու Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման պահանջը ու հայ ժողովուրդի շարունակուող պայքարը:

Ինչպէս անցեալին՝ Հոսէ Անտոնիո Գուռիարանի խօսքերը լեցուն էին հայ ազգի նկատմամբ խոր զգացմունքներով: Ցեղասպանության ճանաչման հարցի նկատմամբ միջազգային ընտանիքի ապահետաքրքրութեան դիմաց՝ Գուռիարան յոյս յայտնեց թէ Իսպանիայի մէջ կ՜աւելնայ այդ հետաքրքրութիւնը շնորհիւ հայ համայնքի գործունէութեան և կազմակերպուած ներկայութեան:

Մարիօ Նալբանտեան իր ելոյթի ընթացքին նշեց որ Իսպանիայի մէջ անպայման պետք է թափ տալ Ցեղասպանութեան եւ ընդհանրապէս հայութեան պայքարին: Ըստ իրեն Հայ Դատի Յանձնախումբի դիրքորոշումները պարզ և յստակ են, իսկ Իսպանիայի կառավարութիւնը բոլորովին հեռու կը մնայ այս հարցէն։ Նման դրսևորում ցոյց կու տայ անհամարձակութիւն, որու օրինակին դեռ կը հետեւի Եւրոմիութեան պետութիւններու մեծ թիւ՝ այդ դրսեւորման բացասական հետևանքներով: Ըստ Մարիօ Նալբանտեանի, քաղաքական աջ կամ ձախ դիրքերը նշանակութիւն չունին այստեղ. Քաղաքական ոյժեր ամէնուր պետք է համագործակցին Հայկական Ցեղասպանութեան ճանաչման համար: Այս ամէնով հանդերձ պէտք է ամրապնդել այսօրուան Հայաստանի կենսունակութիւնը որպէս անհրաժեշտ քայլ ապահովելու ինքնիշխան երկիրներու գոյակցութիւնն ու հաւասարակշռութիւնը, Թուրքիոյ հետ բնականոնացուած դիւանագիտական յարաբերութիւններով և սահմաններու բացումներով: Այս ծիրէն ներս հարկաւոր է նաեւ Արցախի խնդրին արդար լուծում մը գտնել: Պէտք է ստիպել Եւրոմիութիւնը հետևողական ըլլալ իր իսկ որոշումներուն մէջ՝ ինչպէս օրինակ այն որոշումները, որոնք կը վերաբերին սահմանաբացումներուն, ապա թէ ոչ՝ հնարաւոր չըլլար համերաշխութիւն հաստատել տարբեր ազգերու միջև՝ ինչ որ կը հակասէ աշխարի մէջ խաղաղութիւն հաստատելու ցանկութիւններուն:

Տպել Տպել