«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀՅԴ Բյուրոյի անդամ, ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Արմեն Ռուստամյանը

– Պարոն Ռուստամյան, ունե՞ք մտահոգություններ, որ ռուս-թուրքական լարվածության արդյունքում Հայաստանը նորից շահարկման առարկա կդառնա:

– Իհարկե, մտահոգությունները մեծ են, որ լարվածությունը կարող է ավելի խորանալ: Ընդհանուր առմամբ պատերազմական գործողությունների թեժացումն էլ մեր երկրի շահերից չի բխում, քանի որ այն առնչվելու է տարածաշրջանում մոտ գտնվող երկրներին: Բայց ես կարծում եմ, որ ստեղծված իրավիճակում մենք պետք է ճիշտ մարտավարություն վարենք, որից կարելի է անգամ օգտվել:

– Ինչպե՞ս կարելի է օգտվել:

– Նախ ակնհայտ է, որ եկել է Թուրքիայի կողմից երկակի խաղ խաղալու վերջը: Թուրքիան մի կողմից՝ հանդես էր գալիս որպես հումանիտար հարցերով, փախստականների խնդիրներով զբաղվող երկիր, ու դրա համար աջակցություն էր ստանում Եվրոպայից, հիմա արդեն պարզ է դառնում, որ դա այն երկիրն է, որը իսլամիստական խմբավորումներին է հովանավորել, ամեն ինչ արել է, որ նրանք կարողանան իրենց պայքարը շարունակել: Ու ակնհայտ փաստերն այնքան խոսուն են, որ Թուրքիան չի կարող հերքել, որ առաջինն ինքն է նավթադոլարներով սնել «Իսլամական պետությանը»: Միշտ հարց է առաջացել, թե որտեղից են գալիս նրանց ֆինանսները, նրանց զենքը: Եթե հետևում ենք հայտարարություններին, տեսնում ենք, որ բոլորը դեմ են այդ իսլամիստներին ու նրանց դեմ պայքարի կոալիցիա են ձևավորում: Այդ դեպքում ո՞վ է նրանց կողմը եղել: Ու հիմա ակնհայտ է դառնում, որ որոշ երկրներ երկակի խաղ են խաղացել, ու այդ երկրների թվում առաջին հերթին Թուրքիան է: Սա պետք է մի օր բացահայտվեր, ու առիթը եղավ նրանց կողմից ռուսական օդանավի կործանումը: Ուրեմն մենք ահաբեկչական խմբավորումներին պաշտպանող երկրից պաշտպանվելու խնդիր ունենք: Սա մյուս հնարավորությունն է, որը պետք է Հայաստանն օգտագործի, որ ամրապնդի մեր անվտանգությունը: Եվ նույն այդ Թուրքիան, որն այդքան զգայուն է, որ ՌԴ ինքնաթիռն իբր իր տարածքն է հատել, ինքն էլ Հունաստանի տարածքն է հատել, Հայաստանի տարածքն է հատել:

– Կարծիք կար, որ Թուրքիայի ուղղաթիռների կողմից Հայաստանի օդային սահմանի հատումը նույնպես Ռուսաստանի դեմ ուղղված քայլ էր:

– Կարծիքներ հիմա էլ կան, որ իբր թե Թուրքիան ճիշտ է, որ Թուրքիան բազմիցս հայտարարել է, թե իմ սահմանը չհատեք, եթե հատեք, ես կխոցեմ ձեր օդանավերը: Բայց իրականությունը բոլորովին այլ է: Հիմա ունենք կոնկրետ փաստ, ինչը ցույց է տալիս, որ միջազգային որևէ պրակտիկայում այսպիսի բան չէր կարող տեղի ունենալ, հատկապես որ խոսքը գնում է ընդամենը մի քանի վայրկյանով հատելու մասին: Եվ եթե ռուսական ինքնաթիռը երկրից կրակած հրթիռով կործանված լիներ, դա ինչ-որ տեղ կարելի էր հասկանալ, բայց երբ օդ-օդ հրթիռով է խոցվում, դա արդեն նշանակում է, որ նրանք այնտեղ հերթապահել են: Իսկ փորձագիտական նվազագույն գիտելիքները ցույց են տալիս, որ Թուրքիան պարզապես թշնամական գործողություն է կատարում:

– Իսկ Հայաստանն ինչպե՞ս պետք է ուժեղացնի իր անվտանգությունը:

– Պետք է պաշտպանել օդային տարածքները՝ ավելի ամրապնդելով հակաօդային կայանները և մեր բոլոր հնարավորություններն ավելի մեծացնելով:

– Եվ դա պետք է Ռուսաստանի՞ միջոցով լինի, քանի որ Հայաստանը ՌԴ-ից է զենք ստանում՝ հատկապես, երբ վերջին օրերին աշխուժացել են ՌԴ պաշտոնյաների այցելությունների մասին լուրերը:

– Այո, եթե այսօր ՌԴ-ի միջոցով է մեր անվտանգությունը մեծ մասամբ երաշխավորվում, բա ո՞ւմ միջոցով պետք է արվի: Ուրիշները նախ պետք է օգնեն: Այլ ելք չկա: Ի՞նչ պետք է անենք, սպասենք մինչև գան Երևանի վրա՞ պտտվեն: Ի՞նչ տարբերություն, թե ինչ միջոցով եմ իմ անվտանգությունը պաշտպանում: Հայաստանն այլ ելք չունի, քան իր անվտանգության ամրապնդումը: Կան նաև տեսակետներ, որ, չէ, չզինվենք, պաշտպանական զենք չունենանք, որովհետև դա մեզ թիրախ է դարձնում Թուրքիայի համար: Բայց պետք է լավ հասկանալ, որ մենք Թուրքիայի համար միշտ ենք թիրախ: Այդ երկիրը պանթուրքիզմից չի հրաժարվել, և դա գնալով ավելի ակնհայտ է դառնում: Դու ուզում ես՝ զենք ունեցիր, ուզում ես՝ մի ունեցիր, նրա նպատակը քեզ ոչնչացնելն է: Հայտարարություններ էին արվում, թե մենք ինչքան անպաշտպան լինենք, այնքան պաշտպանված ենք: Նման թեզ կար մեր անկախության առաջին օրերին, առաջնորդներն ասում էին, թե ընդհանրապես բանակ էլ պետք չէ ունենալ: Եթե դրան հետևեինք, այսօր թուրքերը նստած կլինեին Երևանում:

– Պարոն Ռուստամյան, բայց անկախության առաջին տարիների առաջնորդները հաղթեցին Ղարաբաղյան պատերազմում և ազատագրեցին շրջանները:

– Բայց կարծիքներ եղել են, և դրանք եղել են 90-ականների բարձրաստիճան պաշտոնյաների կողմից: Հիմա նման թեզեր են հրապարակ գալիս, ու մենք պետք է նապաստակի նման նստենք անկյունում, որևէ մեկի հետ չհամագործակցե՞նք: Այդպես չի լինում, դու պիտի կարողանաս պաշտպանել քո անվտանգությունը:

– Ռուսաստանում Պետդումա է ներկայացվել Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրինագիծ: Ձեր կարծիքով՝ ՌԴ-ն ի վերջո կընդունի՞ այդ նախագիծը, թե՞ պարզապես այս պահին շահարկում է այդ հարցը:

– Այս լարվածությունն առիթ է, որպեսզի նախաձեռնությունները հրապարակ գան: Այն երկիրը, որը թաղված է մեղքերի մեջ, որը պարտավորություններ ունի իր պատմությամբ ու ներկայով, այդ երկրի նկատմամբ պետք է շատ ավելի լուրջ վերաբերմունք լինի, ոչ թե թողնեն, որ անընդհատ երկակի ստանդարտներ կիրառի:

– ՌԴ Պետդուման կընդունի՞ նախագիծը, թե՞ Թուրքիան ու Ռուսաստանը նորից կվերականգնեն իրենց հարաբերությունները, արդյունքում Հայկական հարցն ընդամենը կշահարկվի:

– Նախ շատ ուրախ ենք, որ այդ նախաձեռնությունը մեր գործընկերներն են արել: Գիտեք, որ «Արդար Ռուսաստան» կուսակցության հետ մենք շատ լավ հարաբերություններ ունենք: Մենք ողջունում ենք նրանց այդ քայլը, նրանք դա կատարել են համոզումով: Մենք այդ թեմաների շուրջ վաղուց էինք քննարկում անում: Եվ հիմա առիթ է, որ այս բոլոր հարցերը հրապարակ գան ու մտնեն օրակարգ:

Հեղինակ՝ Արմինե Ավետյան

1in.am