Յուշագրութիւն

Վիգէն Եագուպեան. «Վահէն՝ Վիթխարի Ապառաժ, Որ Լուռ Կանգնած Է Կողքիդ»

ԽՄԲ.- Ստորեւ կու տանք Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի անդամ Վիգէն Եագուպեանի խօսքը, արտասանուած Կլենտէյլի մէջ (Գալիֆորնիա) կայացած յիշատակի հաւաքին, Կիրակի, 2 Սեպտեմբեր 2018ին, մեր ողբացեալ ընկերոջ՝ Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի գործավար եւ աշխատակազմի ղեկավար Վահէ Յարութիւնեանի քառասունքին առիթով։ Ես Վահէին ծանօթ էի վերջին առնուազն 15 տարիներուն ընթացքին, սակայն ճանչցայ զինք միայն վերջին երեքուկէս տարիներու վրայ երկարող ժամանակաշրջանին։ Պիտի ուզեմ…

Վահէին պարտեզը

(Վահէ Յարութիւնեանի մահուան քառասունքին առիթով) ԶԱՒԷՆ ԹՈՐԻԿԵԱՆ Մասաչուսէց Չեղաւ, չպատահեցաւ…չստացուեց: Բազմիցս խոստացած էի այցելել Վահէին պարտէզը, բնագաւառ մը կամ աւելի մօտիկ ըլլալով բնութեան՝ գործունէութեան դաշտ մը, որ սրտիս երբեք չէ խօսած: Միշտ ալ քաղաքի մէջ ապրած ըլլալով վարժուած եմ պոռչտուքի, երթեւեկի, իրարանցում, փոշիի, ձայնի, բաղաձայնի, աղմուկի եւ շարունակ աղմուկի: Տարբեր էր Վահէին հորիզոնը: Ան ակնածանքով…

Վահէին Յիշատակին… (Մահուան Քառասունքին Առիթով)

ՓԱՌԷՆ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ 1981-ի աշնան, ուսումս ամբողջացնելու միտումով, որոշեցի երթալ Լիբանան եւ հետեւիլ Համազգայինի Հայագիտական բարձրագոյն հիմնարկի ուսումնական քառամեայ ծրագրին: Այնտեղ էր, որ առաջին անգամ հանդիպեցայ Վահէին` ի շարս այլ տղոց ու աղջիկներու, որոնք նոյն նպատակով ժամանած էին Պէյրութ այդ տարիներուն: Այդ օրերուն պարսկահայ ուսանողներուն թիւը կը գերազանցէր այլ երկիրներէ եկած ուսանողները, որոնց համար իբրեւ հանրակացարան`…

Սարգիս Զէյթլեան Դաշնակցական Խմբագիրը, Գործիչը, Ղեկավարը

ՅԱԿՈԲ ԵԱՓՈՒՃԵԱՆ Մարտի ամպամած ցուրտ օր մըն էր, խենթ քամի մը կը փչէր, երբ երեկոյեան գործէս վերադարձայ: Հազիւ տուն մտած` հեռաձայնը հնչեց: Մայրս էր, հարց կու տար, թէ այդ օր առաւօտ Պուրճ Համուտի մէջ պատահած ոճիրին տեղեա՞կ էի, արդեօք յաւելեալ մանրամասնութիւններ ունէի՞, թէ հօրաքրոջ թոռը` Պուրճ Համուտի ծանօթ գոհարավաճառ Հրանդ Քիւրքճեանը իր գործատեղիին մէջ սպաննուած…

6-7 Սեպտեմբեր 1955. Պոլսոյ յոյները զոհ գացին թրքական պետութեան հրահրած ամբոխային լայնածաւալ խժդժութեանց

Սեպ­տեմ­բե­րի այս օ­րե­րուն, 62 տա­րի ա­ռաջ, թրքա­կան այ­լա­մեր­ժու­թեան, ցե­ղա­պաշտ ազ­գայ­նա­մո­լու­թեան եւ վայ­րագ բար­բա­րո­սու­թեան ա­հա­ւոր «գի­նար­բուք» մը տե­ղի ու­նե­ցաւ ­Կոս­տանդ­նու­պոլ­սոյ փո­ղոց­նե­րուն մէջ։ Սեպ­տեմ­բեր 6ի ե­րե­կո­յեան սկսաւ եւ մին­չեւ 7 ­Սեպ­տեմ­բե­րի կէ­սօ­րը շա­րու­նա­կո­ւե­ցաւ մո­լեգ­նած թրքա­կան ամ­բո­խի կա­տա­ղի յար­ձա­կու­մը ա­մէն ին­չի վրայ, որ յու­նա­կան էր։ Պա­տա­հա­կան յոյն ան­ցորդ­ներ, յու­նա­կան խա­նութ­ներ եւ հաս­տա­տու­թիւն­ներ ու յոյ­նե­րու բնա­կա­րան­ներ, անխ­տիր բո­լո՛­րը, թի­րախ…

19 ­Յու­նիս 1920. ­Պա­քո­ւի հա­յու­թեան ջար­դա­րա­րը՝ ­Խան-­Խոյս­կի ա­հա­բե­կո­ւե­ցաւ Ա­րամ Եր­կա­նեա­նի ձե­ռամբ

Յու­նիս 19ին, 97 տա­րի ա­ռաջ, Ատր­պէյ­ճա­նի մու­սա­ւա­թա­կան ա­ռա­ջին կա­ռա­վա­րու­թեան նա­խա­գա­հը՝ ­Ֆա­թա­լի ­Խան ­Խոյս­կի ա­հա­բե­կո­ւե­ցաւ ­Թիֆ­լի­սի ­Գո­լո­վինս­կի փո­ղո­ցին (այժմ` ­Ռուս­թա­վել­լի պո­ղո­տայ) վրայ։ Ա­հա­բե­կի­չը Ա­րամ Եր­կա­նեան ա­նու­նով դաշ­նակ­ցա­կան ե­րի­տա­սարդ մըն էր, որ իր յան­դուգն գոր­ծո­ղու­թեամբ ա­ռա­ջին եւ կա­րե­ւոր քայլ մը նե­տեց թուր­քե­ւա­զե­րի հա­յաս­պան ջար­դա­րար­նե­րուն ար­դար դա­տաս­տա­նի եւ մա­հա­պա­տի­ժի ար­ժա­նաց­նե­լու Հ.Յ.Դ. 9րդ Ընդ­հա­նուր ­Ժո­ղո­վի ո­րո­շած «­Նե­մե­սիս» ծրագ­րի գոր­ծադ­րու­թեան…

Հերոս բառը չեմ ընդունում. Արկադի Կարապետյան

ԼՂՀ հռչակումը, բանակի ստեղծումը ոչ հեռավոր 80-ականներին շատերի համար անհավանական էր: Ժամանակը միշտ ծնում է իր հերոսներին և այդպիսի հերոների շնորհիվ է անհավանականը հավանական դառնում, անհնարինը հնարավոր: ԼՂՀ ինքնապաշտպանության ուժերի առաջին հրամանատար Արկադի Կարապետյանը այնպիսիններից է, որին հերոսի կոչումներով չեն շռայլել, ո՛չ բարձրաստիճան պաշտոններ է զբաղեցրել, ո՛չ էլ բարձր բեմերից հայտարարել է իր գործերի մասին:…

Վահէ Օշական (1922-2000)

Վահէին առաջին անգամ հանդիպել եմ 1963 թւականին՝ Բէյրութում: Ուշ գիշեր էր: Եթէ չեմ սխալւում, հաւաքւած էինք «Բագին»-ի խմբագրատանը: Ներկաներից յիշում եմ՝ Գեղարդին, Յակոբ Կիւլոյեանին, Պօղոս Սնապեանին, Սամուէլ Սարուխանեանին եւ Անդրանիկ Ծառուկեանին: Վերջինս խմբին միացաւ աւելի ուշ ժամի, ընդառաջելով մեր հեռախօսային դիմումին: Կարճ ժամանակում Վահէն գրաւեց իմ ուշադրութիւնը, իր տարօրինակ,- չասելու համար երբեմն հակասական,- մտածումներով, որոնք…

Անդրանիկ. Առաքելոց Վանքին կռիւը- 1

1901-ին մի խումբ հայդուկներ Անդրանիկի գլխավորությամբ մտան Առաքելոց վանք, ուր դիտավորեալ կերպով պաշարվեցին թուրք զինուորների կողմից եւ դիմեցին ինքնապաշտպանության։ Ծրագրի նպատակն էր գրավել եվրոպական պետությունների ուշադրությունը, որպէսզի ճնշում բանեցնեն թուրքական իշխանութիւնների վրա՝ ի նպաստ հայերի։ Նկարում` Մշո Առաքելոց վանքը 1923թ.: Զօրավարի յուշերը գրի է առել Լեւոն Կ. Լիւլեճեանը Առաջին անգամ հրատարակուել է Բոստոնում` 1924-ին: Ամփոփում…

Անդրանիկ. Առաքելոց վանքի կռիւը-2

Առաքելոց վանքը Տարոնի հայկական անցյալի անխոս, խոնարհվող վկան է այսօր: Մշո Առաքելոցից շատ բան չի մնացել: Դեռ կիսականգուն է Սուրբ Թադեի զանգակատունը: Առաքելոց վանքում էր պահվում «Մշո ճառընտիրը»: Այսօր այն պահվում է Մատենադարանում: ԱՌԱՔԵԼՈՑ ՎԱՆՔԸ Առաքելոց Վանքը մօտաւորապէս 1600-1700 տարուան պատկառելի հաստատութիւն մըն էր։ Մեր նախահայրերը իրենց տուներէն փառաւոր, իրենց ամրոցներէն աւելի ամրապինդ ու գեղեցիկ…