Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան Յայտարարութիւնը Հայաստան-Թուրքիա արձանագրութիւնների ստորագրութեան մասին

Ս.թ. հոկտեմբերի 10-ին ստորագրուեցին Հայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ յարաբերութիւնների կարգաւորմանն ուղղուած արձանագրութիւնները:

Այս առիթով Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը յայտարարում է.

ա) Արձանագրութիւնների հրապարակումից յետոյ, անցած շաբաթների ընթացքում, թէեւ ոչ միշտ ազատ ու թափանցիկ պայմաններում, կայացած քննարկումները ցոյց տուեցին, որ այս փաստաթղթերի նկատմամբ լուրջ մտահոգութիւններ եւ մեծ հակազդեցութիւն կայ, որ հայութեանը յուզող հիմնական հարցերի շուրջ Հայրենիքում եւ Սփիւռքում նոյնն են մօտեցումները: Ապացուցուեց, որ Հայ Դատի պայքարը միաժամանակ պայքար է մեր անկախ պետականութեան ճակատագրի ու զարգացման համար:

բ) Քննարկումներն ապացուցեցին, որ արձանագրութիւններում եւ գործընթացում առկայ են Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան առաջին օրուանից Թուրքիայի կողմից առաջ քաշուած երեք հիմնական նախապայմանները բաւարարող տրամադրութիւններ: Ակնյայտ դարձաւ նաեւ, որ ՀՀ նախագահի քաղաքականութիւնը պաշտպանող հայկական շրջանակներում նոյնպէս առկայ էին նոյն մտահոգութիւնները:

գ) Այս մտահոգութիւնները ի վերջոյ յստակ արտայայտուեցին ս.թ. հոկտեմբերի 10-ին հայ ժողովրդին ուղղուած ՀՀ նախագահի ուղերձում: ՀՀ նախագահը բացայայտեց այն նոյն վտանգներն ու նախապայմանների առկայութիւնը, որ Դաշնակցութիւնն էր արտայայտել: Մասնաւորապէս` ՀՀ նախագահը հաստատեց, որ

1. Թուրքիայի հետ ցանկացած յարաբերութիւն չի կարող կասկածի տակ դնել Հայոց ցեղասպանութեան իրողութիւնը եւ հայ ժողովրդի հայրենազրկման փաստը:
2. Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ առկայ է սահմանների հարց:

3. Ստորագրուած փաստաթղթերը որեւէ ձեւով չեն կարող առնչուել Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգաւորման հետ:
Համոզուած ենք` ՀՀ նախագահի այս կեցուածքների աւելի վաղ դրսեւորումը կարող էր ի սկզբանէ ճիշտ հունաւորել քննարկումները եւ յանգեցնել արձանագրութիւնների ստորագրման մերժմանը: Այդուհանդերձ այս կեցուածքը պէտք է ուղենիշ դառնայ ՀՀ իշխանութեան բոլոր ներկայացուցիչների, ինչպէս նաեւ արդէն ստորագրուած արձանագրութիւնները պաշտպանողների համար:

դ) Արձանագրութիւնների ստորագրութեան արարողութեան ընթացքին Թուրքիայի ցուցաբերած ապակառուցողական կեցուածքը պերճախօս վկայութիւնն էր, որ Թուրքիան գործընթացը իրականացնում է յօգուտ սեփական նախապայմանների իրագործմանը, ինչը բաւարար հիմք էր, որ Հայաստանը հրաժարուէր դրանք ստորագրելուց: Ստորագրութեան պահին դրսեւորուած խայտառակութիւնը նաեւ վկայում է Հայաստան-Թուրքիա բանակցութիւններում մեր դիւանագիտութեան ձախողումների մասին: ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի, Ֆրանսիայի, Եւրամիութեան եւ Շուեյցարիայի արտաքին գերատեսչութիւնների ներկայութիւնը եւ արձանագրութիւնների ստորագրումը ցանկացած գնով ապահովելու ճիգը փաստօրէն պարտադրանք էր յատկապէս Հայաստանի Հանրապետութեան վրայ: Համոզուած ենք, որ Հայաստանը չպէտք է ենթարկուէր այդ ճնշումներին, բայց նաեւ անընդունելի է քաղաքական, տնտեսական կամ այլ միջոցներով փոքր ժողովուրդների վրայ ճնշում բանեցնելու աշխարհի ուժային կենտրոնների վարքագիծը:

է) Արձանագրութիւնների ստորագրութեամբ աւարտուած փուլին յաջորդում է պայքարի նոր հանգրուան: Թուրքիայի կողմից հնչեցուած նոր յայտարարութիւնները վկայում են, որ այդ երկրի նպատակը Հայաստանին ու հայութեանը թուլացնելն ու նոր զիջումներ պարտադրելն է:

Այս պայմաններում անհրաժեշտ է հնարաւոր բոլոր միջոցներով բացառել մեր պետութեան ու ազգի շահերին հարուածող արձանագրութիւնների վաւերացումը: Այդ նպատակը պահանջում է ընդլայնել եւ խորացնել մեր համահայկական միասնականութիւնը, դուռ չբացել ազգային պառակտուածութեան որեւէ դրսեւորման առաջ եւ պատրաստ լինել դիմակայելու համազգային խնդիրներում սպասուող առաւել վտանգաւոր հաւանական նոր զարգացումներին:
Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը վճռական է արձանագրութիւնների վաւերացումը ձախողելու պայքարում: Այդ նպատակի համար Դաշնակցութիւնը կը դիմի քաղաքական եւ սահմանադրական բոլոր միջոցներին` ընդհուպ մինչեւ իշխանափոխութեան:

Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը կոչ է անում համայն հայութեանը` զինուել ինքնավստահութեամբ եւ վճռականութեամբ: Մենք պարտաւոր ենք համատեղ ուժերով բացառել այս արձանագրութիւնների վաւերացումը` դրանով իսկ չէզոքացնելով Հայաստանին ու հայութեանը սպառնացող իրական վտանգները` յանուն Հայաստանի Հանրապետութեան, ազատագրուած Արցախի, մեր ժողովրդի միասնականութեան եւ աշխարհում արժանապատիւ ապրելու մեր սերունդների իրաւունքի:

ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆ
հոկտեմբերի 12, 2009թ.
ք. Երեւան

Տպել Տպել