Յուլիս 17-ին, Ուրուկուայի գաղութի տարեգրութեան մէջ արձանագրուեցաւ պատմական թուական մը եւս, երբ երկրի նախագահական նստավայրի գլխաւոր հանդիսասրահին մէջ, մեծ թիւով գաղութիս անդամներու եւ հրաւիրեալներու ներկայութեան, որոնց մէջ ՀՀ Արժանթինի Ուրուկուայի և Չիլիի դեսպան Պր. Վահագն Մելիքեան, պատւոյ հիւպատոս Պր. Ռուբէն Աբրահամեան, ՀՅԴ-ի Բիւրոյի անդամ Մարիօ Նալպանտեան, յարանուանութեանց կրօնական պետերու, գլխաւորութեամբ առաջնորդ Գերշ. Տ. Յակոբ Արք Գըլընճեանի, ծերակոյտական Ռաֆաէլ Միքելինի և պատգամաւոր Ռուբէն Մարթինէս Ուէլմօ, որոնք մղիչ ուժը հանդիսացան Ցեղասպանութեան թանգարան մը ստեղծելու բանաձևի վաւերացման ի խնդիր, զբօսաշրջիկութեան և երիտասարդական հարցերու նախարար Տիկ. Լիլիան Քէշիշեանի և այլ պաշտօնակատար անձինք։
Յաջորդաբար խօսք առին կրթութեան և մշակոյթի փոխ նախարար Պր. Օսգար Կոմէս որ ընթերցեց պաշտօնական յայտարարութիւնը, Գերշ. Տ. Յակոբ Արք Գըլընճեան, ՀՀ դեսպան Պր. Վահագն Մելիքեան և կրթութեան ու մշակոյթի նախարար Պր. Ռիքարտօ Էրլիչ։ Բոլոր խօսք առնողներն ալ շեշտեցին ըսելով թէ ստեղծուելիք թանգարանը մեծ ներդրում մը պիտի հանդիսանայ անհանդուրժողւթեան, ժխտողականութեան և ատելութեան դէմ պայքարելու անհետաձգելի գործին մէջ։
Այս համարձակ յայտարարութեամբ, Ուրուկուայ պետութիւն և կառավարութիւն անգամ մը ևս ապացուցեցին թէ, իրենք չեն շեղած իրենց մարդու հիմնարար իրաւունքի սկզբունքէն և վերահաստատելով իրենց յանձնառութիւնը, սատար հանդիսանալու Հայ Դատին և զօրավիք կանքնելով անոր, որպէսզի իր վերջնական աւարտին հասնի ճշմարտութիւնն ու արդարութիւնը որ խլուեցաւ հայութենէն 1915-ի ահաւոր Եղեռնի օրերուն։
Այստեղ աւելցնենք որ գաղութի մէջ գործող բոլոր հայկական կազմակերպութիւններու ներկայացուցիչներու մասնակցութեամբ, վերջերս կազմուած”Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի Յանձնախումբ”ը, կ՜աջակցի կրթութեան և մշակոյթի նախարարութեան, այս կարևոր նախաձեռնութիւնը լաւազոյն ձևով շահագործելու աշխատանքին մէջ։
Մեզի կը մնայ խորին երախտագիտութիւն յայտնել այս ասպնջական և հայասէր երկրի իշխանութիւններուն, որոնք գիտակցելով Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի անժամանցելիութեանը, անոր նախօրէյին նման քայլի մը դիմեցին։
Ուրուկուայը առաջինը հանդիսացաւ ճանչնալով Հայոց Ցեղասպանութեան փաստը 1965-ին և այսօր 2013-ին առաջին պետութիւնը կը հանդիսանայ, Հայաստանէն դուրս, Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարանի մը ստեղծումին մէջ։
Մարդու իրաւունքներու ռահվիրայ այս երկիրը, իր պետական, կառավարական և հասարակական կառոյցներով, դարձեալ առաջին գծի վրայ կը մնայ, ինչ կը վերաբերի հայութեան և Հայաստանի արդար դատին սատարելու դիրքին մէջ, հաստատակամ և պինտ, հակառակ նորանոր և բոլոր տեսակի ճնշումներուն։
Մօնթէվիտէօ, Ուրուկուայ
19/07/2013
