«Դաշնակցության գնահատմամբ՝ 1990-ականներին տեղի ունեցած բացասական դրսևորումներից հետո, երկրորդ խոշորամասշտաբ բացասական երևույթը Հայաստանում իրականացվող կենսաթոշակային բարեփոխումներն են լինելու»,- այս մասին Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ Ազգային ժողովի ՀՅԴ խմբակցության անդամ Արծվիկ Մինասյանը:
Նրա խոսքերով՝ բարեփոխումների արդյունքում տեղի կունենա կենսաթոշակային համակարգի փուլային մասնավորեցում: «Այսինքն՝ մինչև 2023թ-ը պահպանվելու է այսօրվա համակարգըիր նվազ մեծությամբ, որին զուգահեռ կստեղծվի մասնավոր հսկաների մի բանակ, որը կխժռի հասարակության գումարները»,- նշեց Ա. Մինասյանը և ավելացրեց. «Վստահ եմ, որ մեր սերունդներն անիծելու են այն օրը, երբ կայացվեց այդ որոշումը: Դրա համար, քանի ուշ չէ, մենք փորձում ենք պայքարել կենսաթոշակային բարեփոխումների դեմ: Ոչ ոք իրավունք չունի հանրության գումարը տրամադրել մասնավոր սեկտորին և ասել՝ արեք ինչ ուզում եք: Եթե դա հանրության փողն է, ապա պատասխանատուն պետք է լինի ՀՀ կառավարությունը»,- ասաց պատգամավորը:
Ըստ Ա.Մինասյանի՝ այդ գումարները պետք է ուղղվեն տնտեսության զարգացմանը, նոր աշխատատեղերի բացմանը, սոցիալական խնդիրների բարելավմանը, այլ ոչ թե տրվեն մի քանի բանկերի կամ կազմակերպությունների, որոնք կարող են այդ գումարները ներդնել դրսի ակտիվներում, և ինչպես 2008թ-ի ճգնաժամը ցույց տվեց՝ փոշիացնեն:
Նշենք, որ ՀՀ կառավարությունը նախաձեռնել և իրականացնում է արմատական կենսաթոշակային բարեփոխումներ, որի արդյունքում ներդրվել է բազմաստիճան կենսաթոշակային համակարգ, որը գործող բաշխողական բաղադրիչից բացի, ներառելու է ևս երկու կենսաթոշակային բաղադրիչներ` պարտադիր կուտակային և կամավոր կուտակային: Պարտադիր կուտակային բաղադրիչը կսկսի գործել 2014թ. հունվարից: Պարտադիր կուտակային բաղադրիչին պարտադիր կերպով մասնակցելու են 1974թ. հունվարի 1-ից հետո ծնված վարձու աշխատողները, անհատ ձեռնարկատերերը և նոտարները:
Կենսաթոշակային բարեփոխումների շրջանակում փոփոխությունների է ենթարկվում նաև հարկային համակարգը: 2013թ. հունվարի 1-ից ներկայումս գործող եկամտահարկի և պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարի փոխարեն գործելու է մեկ միասնական` եկամտային հարկ:
«Միասնական հարկատեսակը տնտեսության վրա բացասական ազդեցություն կունենա»
«Մինչ այս ՀՀ ոչ մի կառավարություն նվազագույն աշխատավարձը չի հարկել: Սա միակ կառավարությունն է, որ առաջարկեց Հայաստանում հարկել նվազագույն աշխատավարձը և Ազգային ժողովի քաղաքական մեծամասնության հետ միասին պարտադրեց, որ ԱԺ-ում ընդունվի «Եկամտային հարկի մասին» օրենքը»: Այս մասին Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱԺ ՀՅԴ խմբակցության անդամ Արծվիկ Մինասյանը՝ անդրադառնալով «Եկամտային հարկի մասին» օրենքի թերություններին:
Նշենք, որ օրենքը փոխարինելու է ներկայումս գործող «Եկամտահարկի մասին» և «Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների մասին» օրենքներին: Օրենքը գործողության մեջ է մտնելու 2013թ. հունվարի 1-ից, որի համաձայն՝ պարտադիր սոցիալական վճարի և եկամտահարկի փոխարեն կվճարվի մեկ միասնական եկամտային հարկ: Այսպիսով, նոր ներդվելիք կարգով աշխատավարձը հարկվելու է երեք դրույքաչափով՝ 24.4 տոկոս մինչև 120 000 դրամի, 26.2 տոկոս 120 000-ը գերազանցող եկամուտների համար, իսկ ամսական 2 մլն դրամը գերազանցող եկամտի դեպքում՝ 36 %:
«Օրինակ՝ եթե քաղաքացին ստանում է 32 հազար դրամ աշխատավարձ, հունվարի 1-ից նրա աշխատավարձը սահմանվելու է 39800 դրամ, որից 7700 դրամը վճարվելու է որպես միասնական հարկ: Այսինքն՝ քաղաքացին նորից ստանալու է 32500 դրամ: Սակայն նշենք, որ դրանից հետո տեղի ունեցող նվազագույն աշխատավարձի ցանկացած բարձրացում, ավելի մեծ բացասական ազդեցություն է ունենալու, քան մինչ այս միասնական հարկատեսակի մուտքը»,- նշեց Ա.Մինասյանը:
Ըստ նրա՝ այս քաղաքականության արդյունքում Հայաստանը զրկվելու է նոր աշխատատեղեր ունենալու հնարավորությունից, քանի որ մեկ գործատուի հաշվով մեծանալու է մեկ աշխատատեղ ունենալու հնարավորությունը, մյուս կողմից՝ գործատուն ձգտելու է թաքցնել աշխատատեղերը, քանի որ դա իր համար հարկային լուրջ բեռ է:
Ա.Միանսյանը նշեց, որ եթե որդեգրվեր ՀՅԴ առաջարկած մոտեցումը՝ նվազագույն աշխատավարձը շարունակեին չհարկել և այն սահմանվեր կենսաապահովման նվազագույն բյուջեի չափով, ապա այդ դեպքում գործատուն որևէ շահագրգռվածություն չէր ունենա թաքցնելու աշխատողին:
«Մենք հնարավորություն էինք տալիս ստվերը կրճատել և ավելի արդյունավետ եկամտային քաղաքականություն վարել: Ցավոք, կառավարությունը առաջնորդվում է նեղ գերատեսչական վերլուծական մոտեցումներով և չի նայում ապագային: Սա է մեր իրականությունը»,- ասաց պատգամավորը:
Ա.Մինասյանը հայտնեց, որ ՀՅԴ շրջանառության մեջ է դրել «Եկամտահարկի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագիծը, որով փորձ է արվում վարձատրության միասնական քաղաքականություն ձևավորել Հայաստանում: «Առաջարկվում է նվազագույն աշխատավարձը չհարկել, սահմանել միասնական դրույքաչափ, ինչը նշանակում է՝ նվազագույն աշխատավարձը պակաս չի լինի կենսապահովման նվազագույն բյուջեից: Բացի դրանից առաջարկվում է սանդղակ, որի համաձայն՝ 2013 թ-ի հունվարի 1-ից նվազագույն աշխատավարձը պետք է լինի ոչ պակաս, քան միջին աշխատավարձի 30 %-ի, 2014 թ-ին՝ 40 %-ի, 2015թ-ից սկսած՝ 50% -ի չափով»,- ասաց Ա.Մինասյանը:
Panorama.am
