Խօսք Պօղոս Սնապեանի հիշատակին
«Հաշուեցէք, որ այս մէկն ալ հայուն հայրենիքն է, որուն սահմանները վտանգուած են….և ուրիշը պիտի չպաշտպանէ զայն. մե՛նք պիտի պաշտպանենք. աս է այսօրուան մեր Սարդարապատը. աս է Բաշ Ապարանը. աս է Ղարաքիլիսան։ Մեր գրականութիւ՛նը։ Մեր կեանքի ամենէն հարազատ հո՛ղը։ Դուրեան, Մեծարենց, Վարուժան, Սիամանթօ, Օշական։ Պիտի կենաս այս սահմաններուն վրայ՝ զէնքը ձեռքի՛դ…»
Լիբանանի առաջին քաղաքացիական պատերազմի օրերն էին. 1958ի տաք, մղձաւանջային ամա՛ռը։ Ոչինչ յստակ էր մեր շուրջ։ Նստեր էինք Պուրճի հրապարակի մերձակայ սրճարաններէն մէկուն մէջ, ուր տիրապետողը վէճն էր ու աղմուկը և ուր արաբերէնն ու հայերէնը կը խառնուէին նոյն տագնապահար ժխորին։ Պօղոսն էր աւելի շատ խօսողը և կը խօսէր հաւատքով, աւիւնով, բարկութեամբ։ Կը խօսէր զինուորի հաւատարմութեամբ։ Անզիջող և անհամբեր։ Յանկարծ անդրադարձայ, որ քովի սեղանները լռեր էին և բոլորը ուշադրութեամբ կը հետևէին Պօղոսին մարտական վանկերուն։
Այդպէս եղաւ միշտ։ Ինք կեցաւ այդ վտանգուած սահմաններուն վրայ մինչև վերջին շունչը. յաճախ բոլորովին առանձին, հպարտ ու կամակոր, մերժելով ամէն յարմարուողականութիւն, ամէն դիւրաշահ կենսակարգ, յաղթանակողի հոգեբանութեամբ և տեսիլքով, արհամարհելով ամէն խոչընդոտ, ընդունելով ամէն մարտահրաւէր, ընդառաջ երթալով ամէն գրոհի, խարազանելով ամէն դաւ ու փոքրութիւն և ծառայելով հայ գիրին արևմտահայ դպրութեան դրօշը միշտ բարձր պահելու իր հսկայ նախանձախնդրութեամբ։
Հողը թեթև գայ վրադ, ազնիւ և անմոռանալի՛ ընկեր։
ԿԱՐՕ ԱՐՄԷՆԵԱՆ (Հասարակական գործիչ, գրող, ՀՅԴ Բիւրոյի նախկին անդամ)
asbarez.com
