Հարաւային Կովկասում վերջին շաբաթուայ իրադարձութիւնները« փաստացի պատերազմը՝ ողբերգական հետեւանքներով, միջազգային լարուածութիւնը եւ հնարաւոր զարգացումները պարզում են նոր իրողութիւններ, որոնք ուղղակիօրէն առնչւում են մեր տարածաշրջանի հեռանկարին եւ չեն կարող չմտահոգել Հայաստանն ու հայութիւնը£ Մեր անմիջական հարեւանութեամբ կատարուածը եւ՛ քաղաքական« եւ՛ տնտեսական առումով նոր մարտահրաւէրներ է ստեղծում:

Առաջին արձագանքն, ի հարկե, ցաւն է բոլոր կողմերի հազարաւոր մարդկային զոհերի եւ խեղուած ճակատագրերի համար:

Այսօրուայ գերնխնդիրն է նման իրավիճակների բացառումը ապագայում: Ուժի կիրառմամբ ազգամիջեան հարցերը լուծելու 90-ականների փուլը աւարտուած է« եւ վերջին դէպքերը աւելորդ անգամ ապացուցեցին այդպիսի գործելակերպի անհեռանկարայնութիւնն ու ողբերգականութիւնը:

Մի կողմից պէտք է գիտակցել՝ Վրաստանը մեր անմիջական հարեւանն է, որի կայունութիւնը եւ բնականոն զարգացումը բացառիկ կարեւոր է մեզ համար« իսկ Ռուսաստանը Հայաստանի ռազմավարական գործընկերն է եւ դերակատարութիւն ունի Կովկասում, միւս կողմից ակնյայտ է՝ տարածարշջանին չի կարող ձեռնտու լինել Եւրամիութիւն-Ռուսաստան-ԱՄՆ յարաբերութիւնների բախումնային սրումը:

Չնայած ՀՀ պաշտօնեաների հաւաստիացումներին« թէ բեռնափոխադրումների հարցում պրոբլեմներ չկանª մենք մտահոգութիւններ ունենք եւ ակնկալում ենք, որ այս դժուարին կացութեան մէջ բարեկամ Վրաստանը խոչընդոտներ չյարուցի:

Մեզ համար կացութիւնը երեք առումով է գերկարեւոր£ Առաջինը` Արցախի ժողովրդի սեփական կամքով իր ճակատագրի տնօրինման իրաւունքի ամրապնդման խնդիրն է: Վերջին դէպքերը ակնյայտօրէն ցոյց տուեցին, որ բռնի ուժով խնդիրը լուծելու ադրբեջանական նկրտումները ոչ միայն անհեռանկար են, այլեւ տարածաշրջանը էլ աւելի անկանխատեսելի ցնցումների են տանելու: Արցախը չի կարող Ադրբեջանի կազմում լինել: Մենք պարտաւոր ենք կարգաւորման բանակցութիւններում առաւել յստակ ու ամբողջական պաշտպանել մեր ազգային-պետական շահերը եւ պահանջել, որ կողմերը առաջին հերթին ուժի կիրառումը բացառող իրաւական փաստաթուղթ ստորագրեն:

Երկրորդը՝ վրացահայութեան եւ յատկապէս հայաբնակ Ջաւախքի անվտանգութեան, իբրեւ ազգային փոքրամասնութեան իրաւունքների պաշտպանութեան եւ ինքնավարութեան խնդիրն է: Այստեղ մենք անտարբեր չենք կարող լինել եւ ուզում ենք հաւատալ, որ Վրաստանը ամենայն պատասխանատուութեամբ« միջազգային իրաւունքի գերակայ սկզբունքներով կ’առաջնորդուի այս հարցում:

Յաջորդը՝ երկրի կայունութեան եւ ներպետական-ներազգային հիմնարար խնդիրներում առաւելագոյն միասնականութեան անհրաժեշտութեան գիտակցումն է: Սա ժողովրդի եւ պատմութեան առջեւ պատասխանատուութեան հարց է:

Յուսով ենք՝ բուռն հակազդեցութիւններից յետոյ եւ՛ հակամարտող կողմերը, եւ՛ միջազգային հանրութիւնը տարածաշրջանը խաղաղեցնելու եւ առկայ խնդիրները քաղաքակիրթ ճանապարհով կարգաւորելու ուղիներ կգտնեն: Այդ ջանքերին կարող է ու պէտք է միանայ նաեւ Հայաստանը:

ՀՅ Դաշնակցութիւնը վստահ է եւ պատրաստ է ջանքեր ներդնել, որ ի վերջոյ Հարաւային Կովկասում լիարժէք համագործակցութեան ու զարգացման հիմքեր ստեղծուէն« եւ հարեւան ժողովուրդները համերաշխ ապրելու հնարաւորութիւն ունենան:

Հ.Յ.ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ԲԻՒՐՕ
Երեւան, 15 Օգոստոսի 2008թ.