Սիրիական ճգնաժամի առնչութեամբ անցնող երկու շաբաթները յագեցած էին նաեւ բազմապիսի դիւանագիտական ճամբորդութիւններով…
Մէկը միւսին յաջորդելով` Մոսկւա այցելեցին ԱՄՆ պետնախարար Ջան Քերին, Անգլիայի վարչապետ Քամերոնը, Իսրայէլի վարչապետ Նաթանիահուն ու վերջապէս` ՄԱԿ-ի գլխ. քարտուղար Բան Կի Մունը տեսակցեց ՌԴ արտգործնախարար Լաւրովին` Սոչիում:
Մինչ այդ` արդէն Լաւրով-Քերի համատեղ մամլոյ ասուլիսում նրանք յայտարարեցին նոյն Սիրիական հակամարտութեան կարգաւորման համար նախատեսւող “Ժնեւ-2” նիստի մասին, որն իբր պէտք է կայանայ 2013-ի յուլիսին:
Այսպիսով` ակնբախ են դառնում հակամարտութեան կարգաւորմանը միջամուխ` ռուսական ծանրակշիռ ազդեցութեան գործօնները, երբ յատկապէս Դամասկոսի արւարձաններում տեղակայւած զինապահեստների դէմ իսրայէլական կործանիչների յարձակմանն ի պատասխան` Ռուսաստանն ամբողջովին արդարացւած համարեց մէկ կողմից` Սիրիային նոր “S-300” հակաօդային պաշտպանութեան համակարգերով օժտելը, իսկ միւս կողմից` լիբանանեան “Հեզբօլլահ”-ի զինեալ խմբերի աջակցելը, Ասադի իշխանութեանը թէ՛ “ապստամբ ուժերի” դէմ բախումներում, եւ թէ՛ Գոլանի բարձունքներում իսրայէլական ուժերին հաւանական մարտահրաւէր ուղղելու առումներով:
Այս գործընթացներից վերջին շաբաթներում առանձնապէս լուսանցքայնացած Թուրքիան, ի դէմս Էրդողանի, թէկուզ ծանրագոյն գնով (Ռէյհանլիի սահմանակից գիւղաքաղաքի արիւնալի պայթիւնները, որոնք Թուրքիայի իշխանութեան դէմ Անկարայում եւ ապա` Ստամբուլում բողոքի ցոյցերով են ուղեկցւել), վաշինգտոնեան այց նախաձեռնեց, որտեղ Էրդողան-Օբամա միասնական բանաձեւումով` Սիրիական հակամարտութեան կարգաւորումը նախատեսելի է “անցումային իշխանութեան ձեւաւորում` ընդդիմադիրների մասնակցութեամբ եւ առանց Ասադի” տարբերակով…
Ռուսաստանի պատասխան քայլն էլ չուշացաւ` “Ժնեւ-2” համաժողովին Իրանի անհրաժեշտ ներկայութեան բարձրաձայնումով: Այսինքն` Ռուսաստանն պատգամում է, որ երբեւէ չի հանդուրժելու “Սիրիայից յետոյ` Իրան” այսպէս ասած` Արեւմուտք-Իսրայէլի փայփայած “ճանապարհային քարտէզի” ուրւագիծը:
Ահա թէ ինչու, նոյնինքն Բաշշար Ասադը, ամենայն ինքնավստահութեամբ (թէկուզ երկրի քարուքանդ եւ քուրդերի ու ապստամբ ուժերի առկայութեամբ դէ ֆակտօ մասնատւած վիճակում), մերժում է “ընդդիմադիրներ”-ի հետ երկխօսութիւնն ու դեռ աւելին` համոզւած է, որ գալիք` 2014 թւականի նախագահական ընտրութիւններին վերընտրւելու է ձայների աւելի քան 75%-ի գերակշռութեամբ…
Ու այսպէս` թւում է, թէ “արաբական գարուն”-ի սիրիական երկամեայ պատնէշը դեռ երկար է դիմագրաւելու Արեւմուտքի, Իսրայէլի, Սուննի-Սալաֆիական ճամբարի (Թուրքիա-Սաուդ. Արաբիա-Կատար) եւ համաշխարհային տեռորիզմի (Ալ Ղայիդա, Թալիբան, չեչէն-ադրբեջանական) ինչքան էլ զաւեշտալի, բայց համատեղ գրոհները, որոնք, սակայն, օրէօր աւելիով են անկանխատեսելի ու միաժամանակ խոցելի դարձնում ողջ տարածաշրջանի առանց այն էլ փխրուն ապագայի անվտանգութիւնը:
ԴԵՐԵՆԻԿ ՄԵԼԻՔԵԱՆ
“Ալիք” օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր
21/05/2013
alikonline.ir
