Պատմութիւն

Դիվանագիտական կապերի հաստատումը եւ Պետական խորհրդանիշերը

Արարատ Հակոբյան Հայաստանի Հանրապետությունը Դիվանագիտական կապերի հաստատումը եւ Պետական խորհրդանիշերը Դիվանագիտական կապերի հաստատումը Պետականության կայացման ճանապարհին ՀՀ պետական այրերի առջև ծառացած առաջնահերթ խնդիրներից էին այլ պետությունների հետ դիվանագիտական կապերի հաստատումն ու Հայաստանի միջազգային ճանաչումը: Որքան էլ զարմանալի է, ՀՀ առաջին ճանաչողը եղավ Թուրքիան, սակայն հասկանալի պատճառներով կողմերի միջև անմիջական հարաբերություններ չհաստատվեցին: Կարելի է ասել, որ…

1904 թ ապրիլ 13. Սպանուել է Հրայր (Արմենակ Ղազարեան) Դժոխքը

Նա էլ ընկաւ, սիրահարը հպարտ լեռների, ուր նա ազատութեան կրակն էր բորբոքում, իբրեւ ռազմիկ ու քարոզիչ, իբրեւ խմբապետ եւ գործիչ: Աշխատեց հաւատով եւ մեռաւ հպարտօրէն, կուրծքը թշնամուն տւած: Նրա օրինակը գնահատելի է, կեանքը՝ խրախուսող: Առաջիկայում՝ այդ կեանքին, լի հրապուրական գծերով, կը նւիրւեն շատ էջեր «Դրօշակի» մէջ, գրւած նոյնիսկ նրա ցաւակիցների ձեռքով, որոնք բաժանեցին նրա վիշտն…

Ար­շա­ւիր ­Շի­րա­կեան (1900-1973). ­Հա­յոց ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան Ար­դա­րա­հա­տոյց բա­զու­կը. Ա­հա­բե­կու­մէ մը շատ ա­ւե­լին էր… «Կ­տա՜կն էր ­Նա­հա­տակ­նե­րուն»

Ապ­րիլ 12ին կ­’ո­գե­կո­չենք ան­մար յի­շա­տա­կը հայ ժո­ղո­վուր­դի ազ­գա­յին հե­րոս­նե­րու եւ ար­դա­րա­հա­տոյց վրի­ժա­ռու­նե­րու փա­ռա­պանծ փա­ղան­գին ան­վե­հեր մար­տիկ­նե­րէն Ար­շա­ւիր Շի­րա­կեա­նի։ Մ. ­Նա­հանգ­նե­րու մէջ, 12 Ապ­րիլ 1973ին, իր պարտ­քը կա­տա­րած մար­դու ան­դոր­րու­թեամբ, ցա­ւա­տանջ իր աչ­քե­րը առ­յա­ւէտ փա­կեց ­Հա­յոց Նե­մե­սի­սի քա­ջա­սիրտ Ա­հա­բե­կի­չը։ Հայ­կա­կան ­Ցե­ղաս­պա­նու­թեան պա­տաս­խա­նա­տու թրքա­կան պե­տու­թեան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը պա­տու­հա­սող դաշ­նակ­ցա­կան ար­դա­րա­գործ­նե­րու փա­ղան­գին մէջ Ար­շա­ւիր ­Շի­րա­կեան հան­դի­սա­ցաւ ա՛յն իւ­րա­յա­տուկ դէմ­քը,…

Դատական իշխանությունը Տեղական ինքնակառավարման մարմինները եւ Բանակը

Արարատ Հակոբյան Հայաստանի Հանրապետությունը Դատական իշխանությունը, Տեղական ինքնակառավարման մարմինները եւ Բանակը Դատական իշխանությունը Պետականության կայացման գործում կարևոր էր նաև դատական իշխանության ձևավորումը: Յուրաքանչյուր պետության մեջ ժողովրդավարության մակարդակը կարելի է չափել նաև նրա դատական համակարգով և առաջին հերթին երդվյալ ատենակալների ինստիտուտի առկայությամբ: Սկզբնական փուլում ժամանակավորապես, որոշ փոփոխություններով պահպանվեցին Ռուսաստանյան կայսրության օրենքները` «Հավաք օրինաց»-ը, հին դատաիրավական համակարգը:…

Վա­նայ Իշ­խան (­Նի­կոլ ­Պօ­ղո­սեան, ­Մի­քա­յէ­լեան. 1883-1915). Ան­վե­հեր ­Դաշ­նակ­ցա­կան Ա­զա­տա­մար­տի­կը, ան­պար­տե­լի ­Հայ ­Յե­ղա­փո­խա­կա­նը

Հայ ժո­ղո­վուր­դին դէմ ­Թուր­քիոյ գոր­ծադ­րած ցե­ղաս­պա­նու­թեան պե­տա­կա­նօ­րէն ծրագ­րու­մին ու կազ­մա­կեր­պու­մին նա­խան­շան­նե­րէն մէ­կը տրո­ւե­ցաւ 1915ի Ապ­րիլ 3ին, երբ ­Վա­նի օ­րո­ւան կու­սա­կալ Ճեւ­տէթ ­Պէ­յի սադ­րան­քով դա­ւադ­րա­բար սպան­նո­ւե­ցաւ ­Վա­նայ Իշ­խա­նը՝ իր ե­րեք զի­նա­կից­նե­րով։ Օ­րին, սա­կայն, ­Վա­նէն դուրս՝ ­Պոլ­սոյ մէջ թէ այ­լուր, իբ­րեւ այդ­պի­սին չըն­կա­լո­ւե­ցաւ հայ ազ­գա­յին-ա­զա­տագ­րա­կան շարժ­ման Գա­ղա­փա­րի ­Մար­տի­կին ու հայ­կա­կան յե­ղա­փո­խու­թեան մար­տու­նա­կու­թիւ­նը խորհր­դան­շող Դաշ­նակ­ցա­կան Ա­զա­տա­մար­տի­կին դէմ կա­տա­րո­ւած…

Սողոմոն Թեհլիրեան (1896-1960). Հայկական վրիժառութեան սրբալոյս դէմքը

Ապրիլ 2ի այս օրը ծննդեան տարեդարձն է հայկական վրիժառութեան սրբալոյս դէմքին՝ Սողոմոն Թեհլիրեանի։ Հայեւթուրք յարաբերութեանց արիւնալի պատմութեան մէջ մեծատառ գրուած անուն է Սողոմոն Թեհլիրեան, որ հայ ժողովուրդին դէմ Թուրքիոյ կողմէ պետականօրէն գործադրուած ցեղասպանական ծանրագոյն ոճիրն գլխաւոր պատասխանատուին՝ Թալէաթ փաշայի արդարահատոյց ահաբեկման իրագործողը եղաւ եւ, իբրեւ այդպիսին, անմահացաւ մեր ազգային յիշողութեան մէջ։ Արհաւիրքի եւ արդար հատուցման…

Մեր երկրի կառուցման համար չպետք է խնայենք ոչինչ

Հրաչ Մուրադյանը ծնվել է 1963 թվականին, Գամշլիում, Սիրիա։ 1966-ին ընտանիքով տեղափոխվել է Պռոշյան գյուղ։ Ավարտել է Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան համալսարանը։ 2005 թվականից Պռոշյան գյուղի գյուղապետն էր, ամուսնացած էր, ուներ երկու դուստր՝ Նարե, Հայկուհի և երկու որդի՝ Գևորգ, Կարոտ։ 1989թ-ից Արցախյան շարժման ակտիվ մասնակից է, Պռոշյանի կամավորական ջոկատի հիմնադիրներից մեկը։ 1990-ից համալրել է ՀՅԴ շարքերը։…

Սարգիս Զէյթլեան (1930-1985). Հայ քաղաքական մտքի պետական հասունացման դրօշակիրը

Մարտ 28ի չարաբաստիկ այդ թուականէն ասդին թէեւ անցած են երկար տարիներ, որոնց ընթացքին ամբողջ աշխարհակարգ մը փոխուեցաւ, այսուհանդերձ՝ մեր սերունդներու յիշողութեան մէջ դեռ չէ սպիացած գաղափարական այն խոցը, որ առաջացաւ Սարգիս Զէյթլեանի առեւանգման, անհետացման ու սպանութեան անարգ ոճիրով։ Երկար տարիներ անցած են ա՛յս օրէն՝ 28 Մարտ 1985էն ի վեր, երբ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի թոհուբոհին մէջ,…

Արմէն Գարօ (Գարեգին Փաստրմաճեան, 1872-1923). Հայկական Ասպետութեան անկոտրում Կամքը

Մարտ 27ի այս օրը կը լրանայ մահուան տարելիցը հայ ժողովուրդի յեղափոխական հերոսապատումին եզակի դէմքերէն Արմէն Գարոյի։ Պանք Օթոմանի գրաւման յանդուգն գործողութեամբ հռչակուեցաւ անունը Արմէն Գարոյի, որ Բաբգէն Սիւնիի կողքին եւ մանաւանդ անոր նահատակութենէն ետք, Հրաչ Թիրիաքեանի հետ միասնաբար, ղեկավարեց Օսմանեան Կայսրութեան ելեւմըտական ողնաշարը հարուածելու հայ յեղափոխական շարժման շռնդալից գրոհը։ Արմէն Գարօ միեւնոյն վճռականութեամբ եւ յանդգնութեամբ…

Նիկոլ Աղբալեան (1873-1947). Առաքելատիպ Հայը, որ մարմնաւորեց անանձնական եւ գաղափարապաշտ Մեծ Մարդու կերպարը

Մարտ 24ը ծննդեան տարեդարձն է առաքելատիպ մեծ Հայուն՝ Նիկոլ Աղբալեանի։ Բազմաշնորհ ու տաղանդաշատ մտքի մշակ, գրական եւ մշակութային արժէքներու անկաշառ պահապան եւ քարոզիչ, ազգային-հասարակական ու պետական-քաղաքական ղեկավար գործիչ, գաղափարապաշտ յեղափոխականի անբասիր դրօշակիր եւ, ըստ ամենայնի, հայոց հոգեմտաւոր կեանքի անձնուէր առաջնորդ մը եղաւ Նիկոլ Աղբալեան, որ իր կեանքը աւարտեց տարագրութեան մէջ՝ իբրեւ մեծ մանկավարժ եւ հանրային…